کد مطلب:210721 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
اصلاحات اساسی امام صادق
قال الامام الصادق لاصحابه اوصیكم بتقوی الله و اجتناب معاصیه و اداء الامانه لمن أتمنكم و حسن الصحابه لمن صحبتموه و ان تكونوا لنا دعاة صامتون
حضرت امام صادق علیه السلام در میان معركه سیاسی در طول نیم قرن مواجه با مشكلاتی شد كه بسیار ناگوار بود زیرا اساسا در تحولات سیاسی احوال و آثار مختلف ظهور و بروز می كند و باید رهبری مجرب و خردمند و دوربین و مآل اندیش باشد تا بتواند زعیم ملت گشته و سیل قافله تمدن بشری را به راهی صواب رهبری كند. [1] .
امام صادق علیه السلام بین دو سیاستی كه هر دو مآلا به ضرر و زیان خاندان اهل بیت تمام می شد روبرو گشته و سرحلقه مهار طریقت مؤمنین را به دست گرفته بر حسب وظیفه آسمانی به كمال مطلوبی كه سعادت و رستگاری در آن بود هدایت و راهنمائی فرموده.
امام صادق علیه السلام به تنهائی رهبر اجتماع شد و آنها را به نور عقل و دانش و اخلاق و فضیلت به راهی كه متضمن سلامت و سعادت بود می برد.
در این عصر امام صادق علیه السلام صرفنظر از رهبری آسمانی كه وظیفه او بود از جهت فامیل و طایفه و قبیله هم بزرگ خاندان قریش بوده و سلسله سادات علوی -حسنی -حسینی -روزافزون می شدند و برای امرار معیشت و كار و كسب و مشاغل و متاجر خویش به امام صادق مراجعه نموده تكریم و تعظیم داشتند اگر برای آنها هم بود باید قیام كند و عقاید و افكار و ایمان و علوم و دانش و سیره و خاندان سیادت را حفظ نماید.
سیاست امویین و مروانیین از یك طرف، سیاست بنی عباس از یك طرف، كشمكش امراء لشكری و كشوری برای بستگی خود به زعمائی كه برای آنها فعالیت می كردند از جانب دیگر حفظ طریقت تربیت اسلام و اجرای شریعت محمدی صلی الله علیه و آله و تحكیم مبانی عقیده و ایمان صحیح در مقابل عقاید و پدیده های سخت مختلف و متنوع كه در تحول سیاسی نیم قرن معاصر او پدید آمده بود فكر بكر امام را متوجه عاقبت امر و رهبری اجتماع به كمال مطلوب
[ صفحه 183]
نموده و موجب تشكیل مدرسه جعفری و طریقه ی مثبت مبارزه علمی گردید.
ابومسلم خراسانی آمد خدمت امام صادق كه آن حضرت را بفریبد برای زعامت و خلافت به او سخنی فرمود كه بسیار جالب توجه است فرمود:
ما انت من رجالی و لا الزمان زمانی نه تو از مردان ما هستی و نه زمان حكومت ما است و به فرستاده ابی سلمه فرمود:
ما انا و لابی سلمه و هو شیعة لغیری فلا یمكنه القیام بثورة دمویة
امام صادق علیه السلام فرمود من تابع دیگران نیستم و در فعالیت احزاب سیاسی هم وارد نمی شوم باید رشد عقلی برای ملت به وجود آورد و آن هم فقط در سایه علم و دانش است باید فضیلت و كمال فراگیرد تا رشد عقلی یابند، خود امام در این تحولات با بردباری روش خویش را تعقیب نمود و به نتیجه مطلوب رسید.
لذا به اصحاب خود توصیه می كرد كه پرهیزگار شوید از معاصی دوری كنید امانت مردم را به اهلش رد نمائید با یكدیگر حسن سلوك داشته باشید و مهیای استماع علم و فضیلت شوید همه آمادگی اخلاقی برای كسب دانش و بینش پیدا كنید تا رستگار شوید.
فرمود در این راهی كه پیش گرفته اید از ملامت ملامتگران نهراسید و حق را بجوئید حق جو و حق گو باشید.
همین روش پرورش موجب شد كه اصحاب مدرسه جعفری اجتماعا تسلیم امر و تعلیم و تربیت امام صادق علیه السلام گردیدند.
فرمود اگر طالب علم و دانش هستید در تحولات سیاسی دخالت نكنید و صامت و ساكت باشید و فقط سر تا پا گوش برای فراگرفتن علوم و فنون گردید.
حضرت امام صادق علیه السلام در میان معركه سیاسی در طول نیم قرن مواجه با مشكلاتی شد كه بسیار ناگوار بود زیرا اساسا در تحولات سیاسی احوال و آثار مختلف ظهور و بروز می كند و باید رهبری مجرب و خردمند و دوربین و مآل اندیش باشد تا بتواند زعیم ملت گشته و سیل قافله تمدن بشری را به راهی صواب رهبری كند. [1] .
امام صادق علیه السلام بین دو سیاستی كه هر دو مآلا به ضرر و زیان خاندان اهل بیت تمام می شد روبرو گشته و سرحلقه مهار طریقت مؤمنین را به دست گرفته بر حسب وظیفه آسمانی به كمال مطلوبی كه سعادت و رستگاری در آن بود هدایت و راهنمائی فرموده.
امام صادق علیه السلام به تنهائی رهبر اجتماع شد و آنها را به نور عقل و دانش و اخلاق و فضیلت به راهی كه متضمن سلامت و سعادت بود می برد.
در این عصر امام صادق علیه السلام صرفنظر از رهبری آسمانی كه وظیفه او بود از جهت فامیل و طایفه و قبیله هم بزرگ خاندان قریش بوده و سلسله سادات علوی -حسنی -حسینی -روزافزون می شدند و برای امرار معیشت و كار و كسب و مشاغل و متاجر خویش به امام صادق مراجعه نموده تكریم و تعظیم داشتند اگر برای آنها هم بود باید قیام كند و عقاید و افكار و ایمان و علوم و دانش و سیره و خاندان سیادت را حفظ نماید.
سیاست امویین و مروانیین از یك طرف، سیاست بنی عباس از یك طرف، كشمكش امراء لشكری و كشوری برای بستگی خود به زعمائی كه برای آنها فعالیت می كردند از جانب دیگر حفظ طریقت تربیت اسلام و اجرای شریعت محمدی صلی الله علیه و آله و تحكیم مبانی عقیده و ایمان صحیح در مقابل عقاید و پدیده های سخت مختلف و متنوع كه در تحول سیاسی نیم قرن معاصر او پدید آمده بود فكر بكر امام را متوجه عاقبت امر و رهبری اجتماع به كمال مطلوب
[ صفحه 183]
نموده و موجب تشكیل مدرسه جعفری و طریقه ی مثبت مبارزه علمی گردید.
ابومسلم خراسانی آمد خدمت امام صادق كه آن حضرت را بفریبد برای زعامت و خلافت به او سخنی فرمود كه بسیار جالب توجه است فرمود:
ما انت من رجالی و لا الزمان زمانی نه تو از مردان ما هستی و نه زمان حكومت ما است و به فرستاده ابی سلمه فرمود:
ما انا و لابی سلمه و هو شیعة لغیری فلا یمكنه القیام بثورة دمویة
امام صادق علیه السلام فرمود من تابع دیگران نیستم و در فعالیت احزاب سیاسی هم وارد نمی شوم باید رشد عقلی برای ملت به وجود آورد و آن هم فقط در سایه علم و دانش است باید فضیلت و كمال فراگیرد تا رشد عقلی یابند، خود امام در این تحولات با بردباری روش خویش را تعقیب نمود و به نتیجه مطلوب رسید.
لذا به اصحاب خود توصیه می كرد كه پرهیزگار شوید از معاصی دوری كنید امانت مردم را به اهلش رد نمائید با یكدیگر حسن سلوك داشته باشید و مهیای استماع علم و فضیلت شوید همه آمادگی اخلاقی برای كسب دانش و بینش پیدا كنید تا رستگار شوید.
فرمود در این راهی كه پیش گرفته اید از ملامت ملامتگران نهراسید و حق را بجوئید حق جو و حق گو باشید.
همین روش پرورش موجب شد كه اصحاب مدرسه جعفری اجتماعا تسلیم امر و تعلیم و تربیت امام صادق علیه السلام گردیدند.
فرمود اگر طالب علم و دانش هستید در تحولات سیاسی دخالت نكنید و صامت و ساكت باشید و فقط سر تا پا گوش برای فراگرفتن علوم و فنون گردید.
[1] امام الصادق ص 76 ج 4 اسرار.